Deja vu to nie pamięć z poprzedniego życia. To zjawisko psychologiczne. Doświadcza go 67 proc. z nas

P amięć z poprzedniego życia, telepatia, zjawisko paranormalne – nie brakuje hipotez o deja vu. To jednak zjawisko psychologiczne badane przez naukowców. Deja vu doświadczyło przynajmniej raz w życiu 67 proc. ludzi. Badania dr. Marcina Małeckiego, psychologa SWPS udowodniły, że żeby wywołać deja vu wystarczy jeden nieświadomie zaobserwowany przedmiot np. lampa podobna do tej, zapamiętanej w dzieciństwie.

Mówi się, że deja vu to dowód na drugie życie albo telepatię. Jest też zaliczane do kategorii zjawisk parapsychologicznych. Dlaczego deja vu nastręcza problemów naukowcom?

dr Marcin Małecki: Naukowcy wstydzą się zajmować problemami, które uważane są przez niektórych w środowisku naukowym za parapsychologiczne i nienaukowe zjawiska. Deja vu według nich ma kulturowe uwarunkowania oparte na wierzeniach np. w zjawiska paranormalne.

Deja vu to zjawisko psychologiczne?

Zdecydowanie tak. Znalazło się kilku naukowców, którzy zajęli się tym tematem. Wyróżnili oni trzy elementy deja vu. Pierwszy to poczucie "znaności". Ten element to coś pomiędzy rozumem, a emocjami. Uczucie, ale nie emocjonalne, a znaności. Drugim elementem jest brak możliwości znalezienia kontekstu. Nie wiemy, skąd jest to uczucie znaności. Nie potrafimy go umiejscowić w czasie i miejscu. Trzecim elementem jest konflikt, który się pojawia między dwoma pierwszymi elementami. Wiemy, że coś znamy, ale nie potrafimy wyjaśnić skąd.

Skoro jest to zjawisko psychologiczne, badane naukowo skąd wzięły się te teorie o telepatii i drugim życiu?

To hipotezy, które można znaleźć np. w literaturze z lat 20. XX wieku.

Literaturze naukowej?

Powiedzmy, że w gorszych wydaniach pism naukowych. Właściwie pseudonaukowych. Utrzymywano np. że dzieci częściej doznają deja vu, bo nadal mają kontakt z poprzednim wcieleniem, a u dorosłych pamięć nie jest już tak intensywna. Popularna była też teoria, że to duchy podpowiadają te znajome obrazy i wydarzenia.